Dy shembuj të nderit nga historia islame
Jusufi, alejhisselam
All-llahu, azze ve xhel-le, na ka treguar në Kuran një tregim shumë interesant, të cilin e ka emërtuar si tregimi më i mirë, i cili duhet të na shërbejë si shembull neve muslimanëve të rinj se si ta ruajmë nderin.
Jusufi, alejhisselam, i cili u edukua në prehër të babait të tij, Jakubit, alejhisselam, ia kishin zili vëllezërit e tij, e morën dhe e hodhën në pus, pastaj erdhi një karvan dhe e shpëtuan nga ky pus dhe e morën me vete për në Egjipt. Atje e bleu Azizi, ministri më i madh i Egjiptit, pasi që pa bujarinë, bukurinë dhe ndershmërinë e tij.
Kërkoi nga gruaja e tij që të kujdeset për te dhe të sillet mirë me te.
U rrit Jusufi, alejhisselam, u bë djalosh i fuqishëm dhe i bukur. Filloi t'i pëlqen gruas së Azizit, për shkak se ishte i ri, i bukur dhe i fuqishëm. Filloi shejtani t'i bëjë vesvese që të bëjë mëkat me te. Priti deri sa doli Azizi dhe pastaj e mbylli derën mirë dhe fort, u bë gati dhe u përgatit për mëkat. E thirri jusufin, alejhisselam, në dhomën e saj për të rënë në mëkat, kurse ia ktheu me plot nder dhe dëlirësi, duke thënë:
{معاذ الله إنه ربي أحسن مثواي إنه لا يفلح الظالمون} [يوسف: 23].
"...Ai (Jusufi) tha: "All-llahu më ruajtë, ai zotëriu im (e burri yt) më nderoi me vendosje të mirë (si mud t'i bëj hile në familje)?". S'ka dyshim se tradhtarët nuk kanë sukses". (Jusuf: 23).
All-llahu më ruajt që ti përgjigjem asaj në të cilën më thërret, ta zbatoj dëshirën tënde edhe pse i ke mbyllur dyert, pasiqë All-llahu i di edhe lëvizjet e qerpikëve dhe ato që fshihen brenda gjoksit.
E mbrojti nderin e vet edhe pse ishte i ri, në vend të huaj, se njihte askush, kishte nevojë, gruaja e bukur, me pushtet, i kërcënohej, mirëpo sërish nuk pranoi të bie në këtë gabim.
Le të mbetet ky Pejgamber i All-llahut shembull për ne, i cili edhe pse u ballafaqua me një rast shume specifik dhe me nje sprovë shume delikate, mirëpo nuk ra në mëkat dhe nuk bëri këtë gabim.
Shembulli i dytë
Tregimi i tre personave që kishin mbetur të mbyllur në një shpellë pasi që ishin strehuar nga shiu. Secili prej tyre kishte filluar ti lutet All-llahut me veprat e tija të mira që i ka bërë në të kaluarën me shpresë se këto lutje do tu ndihmojnë që të dalin nga kjo gjendje.
Njëri prej tyre u lut duke e treguar këtë rast:
"Kisha një femër të cilën shumë e doja dhe kërkoja prej saj që të bija në mëkat, mirëpo ajo refuzonte derisa një ditë kishte një krizë ekonomike dhe erdhi te ky që të kërkon para, e ky e shfrytëzoi rastin dhe i tha: nuk të jap para derisa të më jepesh. E braktisi kjo femër këtë dhe shkoi në vend tjetër të kërkon para, mirëpo askund nuk gjeti dhe u detyrua që ti kthehet sërish këtij. Kur iu afrua dhe u bë gati për të rënë në mëkat, ajo i tha:
"Ke frikë All-llahun dhe mos e nëpërkëmb këtë nder përpos se me të drejtë". Pastaj e frikësoi me dënimin e All-llahut. U zgjua ky njeri dhe iu kthy mençurisë dhe pjekurisë, ia dha pasurinë dhe u pendua te All-llahu.
Ishte në prag të veprës, kishte shansë të volitshme, askush nuk mund ta ndalte nga kjo vepër, mirëpo frika prej All-llahut ishte ajo që e ndaloi dhe e flaku këtë mëkat dhe ia la paratë.
Pastaj iu lut All-llahut me këtë vepër të mirë që ti liron All-llahu nga ky burgim me këtë shkëmb. All-llahu iu përgjigj kësaj lutjeje, sepse kjo vepër ishte e sinqertë, atëherë lëvizi shkëmbi dhe dolën këta tre persona nga kjo shpellë dhe shpëtuan nga vdekja e sigurtë.
Pra nderi ishte një virtyt i cili i shpëtoi këta njerëz nga shkatërrimi i sigurtë. (Këtë tregim e transmeton Buhariu dhe Muslimi).
Nderi, xhelozia dhe turpi
Besimtari duhet të jetë xheloz për nderin e tij dhe ashtu sikurse nuk lejon që dikush të nëpërkëmbë nderin e tij ashtu edhe tjerët nuk dëshirojnë të nëpërkëmbet nderi i tyre.
Andaj disa dijetarë kanë thënë:
"عفة المرء على قدر غيرته"
"Njeriu ka nder aq sa ka xhelozi".
Kurse disa dijetarë tjerë e kanë lidhur nderin me turpin dhe kanë thënë:
(الحياء عاصم من الزنا).
"Turpi e mbron njeriun nga zinaja".
Kategoritë e turpit
Turpi është tre kategori edhe atë:
- Turpi nga All-llahu.
- Turpi nga njerëzit tjerë.
- Turpi nga vetvetja.
Kategoria më e madhe është turpi nga All-llahu dhe kjo kategori e turpit e mbron njeriun nga rënia në haram.
Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka treguar se turpi është pjesë e besimit, duke thënë:
"Turpi është prej besimit". (Buhariu dhe Muslimi).
Ai që s'ka turp, pikëpyetje se sa ka besim!
Frytet e nderit
Disa njerëz, të cilët janë robëruar nga epshet e tyre dhe jetojnë në prangat e pasioneve, mendojnë se njerëzit e ndershëm vuajnë dhe privohen nga kënaqësirat, duke mos ditur se nderi sjell fryte të tanishme dhe të mëvonshme, fryte të cilat njeriu i vjel në dynja dhe ahiret.
1- Shpëtimi dhe lavdërimi i All-llahut.
Njerëzit gëzohen pa masë ku i lavdëron ndonjë kryetar shteti, ndonjë drejtor shkolle, ndonjë profesor, apo ndonjë njeri i thjeshtë dhe mburret me këtë gjë. Aq sa më me publicitet të jetë njeriu që e lavdëron aq më tepër mburret. Para mendoni nëse një njeri e lavdëron All-llahu, Krijuesi i mbarë njerëzimit, Krijuesi i qiejve dhe tokës.
All-llahu, tebareke ve teala, thotë:
{ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ. الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاتِهِمْ خَاشِعُونَ. وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ. وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ. وَالَّذِينَ هُمْ لِفُرُوجِهِمْ حَافِظُونَ.إِلا عَلَى أَزْوَاجِهِمْ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُمْ فَإِنَّهُمْ غَيْرُ مَلُومِينَ. فَمَنِ ابْتَغَى وَرَاءَ ذَلِكَ فَأُولَئِكَ هُمُ الْعَادُونَ {(المؤمنون:1-7).
"Është e sigurt se kanë shpëtuar besimtarët:
- ata të cilët janë të përulur dhe të kujdesshëm gjatë faljes së namazit,
- ata të cilët i shmangen të kotës (fjalë a punë),
- dhe ata të cilët rregullisht e japin zeqatin,
- dhe ata të cilët e ruajnë nderin e vet (sa i përket jetës intime),
- me përjashtim ndaj grave të veta (me kurorë) dhe ndaj atyre (robëreshave) që i kanë në pronësinë e vet, për të cilat nuk janë të qortuar,
- e kush kërkon përtej tyre (dëfrim nga të ndaluarat), të tillët janë ata që kanë shkelë normat e caktuara,...". (El-Muminun: 1- 7).
Lëvdata që s'mund të krahasohen me asnjë lëvdat. All-llahu, subhanehu ve teala, dëshmon se këta njerëz kanë besim dhe se janë të shpëtuar. Andaj cili njeri i mençur do t'i kishte zëvendësuar këto gjëra me epshin kalimtar dhe kënaqësirën e momentit?!
2- Xhenneti dhe begatitë e përhershme
All-llahu, subhanehu ve teala, u ka premtuar njerëzve të ndershëm dhe atyre që ruajnë organet e tyre se do të hyjnë në xhennet ku do të qëndrojnë përgjithmonë. Për këtë pasi që i përmendi cilësitë e tyre i mbaroi me këto ajete:
{ أُولَئِكَ هُمُ الْوَارِثُونَ. الَّذِينَ يَرِثُونَ الْفِرْدَوْسَ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ{ (المؤمنون:10-11).
"Të tillët janë mu ata trashëgimtarët, të cilët e trashëgojnë Firdevsin dhe aty ata janë përgjithmonë". (El-Muminun: 10- 11).
Kurse Pejgamberi, sal-lall-llahu alejhi ve sel-lem, ka thënë:
"من يضمن لي مابين لحييه وما بين رجليه أضمن له الجنة"( رواه البخاري (6474) و الترمذي (2408 ) .
"Ai që më garanton atë që ka mes dy buzëve dhe atë që ka mes dy këmbëve i garantoj xhennetin". (Buhariu dhe Tirmidhiu).
3- Qetësia dhe rehatia
Ai që jepet pas epsheve dhe pasionit vuan dhe përjeton denim të nxehtë të cilin nuk mund ta duron, kurse njeriu i ndershëm dhe i moralshëm jeton jetë të qetë dhe të rehatshme. Brenga e tij nuk është e njëjtë me brengën e njerëzve dhe mendimi i tij nuk preokupohet me atë që preokupohen mendimet e njerëzve tjerë. Nuk duhet të habitemi me këtë gjë. Sepse All-llahu, azze ve xhel-le, i Cili ka Krijuar njeriun dhe i Cili e Njeh më së miri, e ka krijuar për ta adhuruar dhe respektuar, andaj edhe nuk mund të jetojë jetë stabile dhe të rehatshme nëse nuk përqendron në fe të All-llahut.
Ashtu sikurse vetura nuk mund të ecë në rrugë të keqe, ashtu sikurse treni nuk mund të ecë pa binarë, ashtu edhe njeriu nuk mund të ecë jashtë rrugës që ia ka caktuar All-llahut, subhanehu ve teala.
Për këtë njerëzit e devijuar dhe të degjenuar nuk mund të jenë rehat, por kanë jetë përplot me strese dhe probleme dhe aspak nuk janë të qetë dhe stabil.
4- Kënaqësia e ngadhënjimit ndaj epshit
Nëse ata që jepen pas epshit gjejnë kënaqësi kur e shijojnë haramin atëherë djaloshi dhe vajza e ndershme gjejnë kënaqësi edhe më të madhe kur e mbrojnë nderin e tyre.
Burrëria e vërtet është kur arrin njeriu ti thotë vetes "ndal" dhe "jo", atëherë kur e dominon epshin dhe nuk dominohet prej tij. Kurse njeriu, të cilin e orienton dhe dominon epshi i vet, ai është më afër shtazëve, të cilët asgjë nuk i ndal nga epshi.
Kjo është beteja jonë, për këtë duhet të flasim, punojmë, kontribojmë dhe të japim shembull dhe çdo gjë tjetër nuk na ofron ardhmëri të lumtur dhe të rehatshme. E jona është të zgjedhim rrugën dhe opsionin!
All-llahu na ndihmoftë në rrugën e nderit dhe na mbrojtë nga rruga e degjenerimit dhe imoralitetit! Amin.
Bekir Halimi</SPAN>